W.E.R.F. records en JazzLab vieren een seizoen lang samen hun dertigste verjaardag. Niet toevallig samen, want beide organisaties ontstonden omstreeks 1993 bij Rik Bevernage, die vanuit De Werf in Brugge ijverde voor een meer professioneel Belgisch jazzklimaat.
Tijd voor een gesprek met Benny Claeysier (W.E.R.F.) en Mik Torfs (JazzLab) over het verleden, maar vooral over wat nog komen moet. En over het afsluitende feestje bij Ha Concerts, dat spreekt.
Dubbelinterview door Stijn Buyst
Mòs ensemble – Sonic Hug – Dans Kapot
JazzLab & W.E.R.F. Records - Celebrating 30 years of supporting Belgian Jazz - Labelnight
20:15 TicketsHeren, gefeliciteerd! Herinneren jullie zich nog de specifieke nood waaruit JazzLab en W.E.R.F. destijds ontstaan zijn?
Benny Claeysier: ‘W.E.R.F. vond zijn oorsprong in het Brugse kunstencentrum De Werf, dat ondertussen is opgegaan in KAAP. Ik was er toen nog niet bij, maar mijn voorganger Rik Bevernage voelde dat de Belgische labels op veilig speelden, met heel toegankelijke muziek of Amerikaanse namen, maar niet meer investeerden in lokaal jazztalent.
Nochtans was er in die vroege jaren negentig wél een hele scene aan het borrelen, met de broers Kris en Bart Defoort, Jeroen Van Herzeele, Laurent Blondiau, Nathalie Loriers, Stéphane Galland, AKA Moon en het Brussels Jazz Orchestra dat zijn eerste stapjes zette.
De eerste release die we uitbrachten was ’Sketches Of Belgium’ van Kris Defoorts KD’s Basement Party. Dat bleek een groot succes, zowel qua verkoop als qua het opvullen van een noodzaak, dus volgden er snel meer releases. Tegenwoordig brengen we zo’n vijftien releases per jaar uit – met ondertussen meer dan 250 titels op de teller.’
Op hetzelfde moment begon JazzLab, ook in de schoot van De Werf.
Mik Torfs: ‘JazzLab is inderdaad ook een hersenspinsel van Rik Bevernage. Hij wilde die jonge jazzscene niet alleen stimuleren met een label, maar hen ook professionele speelplaatsen bieden. De Werf was al zo’n plek, maar verder was jazz vaak nog veroordeeld tot het oude cliché van jazzconcertjes in cafés.
Met JazzLab wilde Rik de scene professionaliseren en naar mooie podia brengen, bij kunstencentra en culturele centra. Dat begon met kleine tourtjes, maar stilaan sloten daar meer zalen bij aan.
Een dikke tien jaar geleden voelden we dat er een hele versnelling kwam in die scene, wat men dan de New Wave of Belgian Jazz is gaan noemen. Waar wij tot dan met JazzLab pioniers waren geweest, voelde je toen dat die stroomversnelling de muziek meer naar de mainstream bracht.
Zelf hebben we onze werking ook verbreed, door onze fusie met het Mechelse kunstencentrum nona. Dat laat ons toe om meer internationaal te gaan werken. Bovendien hebben we nu ook twee eigen zalen waar we residenties kunnen organiseren. Daardoor evolueren we stilaan van een pure spreidingsorganisatie naar een platform en productiehuis voor Belgische jazz.’
Springplank
Toen ik een paar jaar geleden met Niels van Heertum over die New Wave of Belgian Jazz sprak, was zijn inschatting dat zijn generatie iets ondernemender was dan de generatie die ervoor kwam.
Mik Torfs: ‘Dat klopt gedeeltelijk, denk ik. Maar de generatie voor Niels bestond eigenlijk ook uit heel ondernemende mensen, denk maar aan Jef Neve, Tuur Florizoone, Joachim Badenhorst en Teun Verbruggen. Het verschil is volgens mij dat die muzikanten onderling een heel verschillende benadering van jazz hadden, terwijl de generatie van Niels van Heertum, Mattias De Craene, Black Flower etcetera mekaar muzikaal wél heel snel vonden en mekaar daardoor versterkten.’
Benny Claeysier: ‘Ik denk ook dat die gasten optimaal profiteerden van internet en social media en zich daardoor veel sneller konden organiseren. Bovendien werden in die periode heel veel muzikale grenzen overboord gegooid: alle muziek was beschikbaar met een simpele muisklik, terwijl ik als jonge gast naar de bibliotheek moest om cd’s te gaan lenen.’
Wat vinden jullie zelf jullie eigen grootste bijdrage aan die verandering in het landschap?
Eigenlijk is dat nog steeds onze missie: een springplank bieden aan jonge artiesten, maar ook mensen die al langer bezig zijn de kans geven om in alle vrijheid hun artistieke gang te gaan. Dat comfort levert vaak heel mooi werk op.
Benny Claeysier
Benny Claeysier: ‘Ik denk aan het systematisch investeren in muziek die niet heel commercieel-toegankelijk is. Daardoor kon een hele generatie blijven gaan voor hun artistieke verhaal, zonder er zich om te moeten bekommeren of het wel zou opbrengen. Daar hebben wij, door dertig jaar lang kansen te creëren, zeker aan bijgedragen.
Eigenlijk is dat nog steeds onze missie: een springplank bieden aan jonge artiesten, maar ook mensen die al langer bezig zijn de kans geven om in alle vrijheid hun artistieke gang te gaan. Dat comfort levert vaak heel mooi werk op.’
Mik Torfs: ‘Ik sluit me aan bij wat Benny zegt. Ik denk bovendien dat het belangrijk is voor JazzLab en W.E.R.F. om niet alleen consequent dat werk te doen, maar ook om mee te zijn met de tijd en de juiste trends op het juiste moment een klein duwtje te geven.
Toen een jaar of tien geleden LABTrio en De Beren Gieren opkwamen pikte Benny dat snel op, herinner ik me.’
Benny, W.E.R.F. brengt alleen plaatwerk uit van Belgische artiesten. Is dat een manier om het overzicht te behouden als label?
Benny Claeysier: ‘Helemaal in het begin – ik was er toen nog niet bij – heeft Rik wel een aantal Amerikaanse artiesten uitgegeven, maar hij besliste al snel om het exclusief Belgisch te houden. Vooral omdat de vraag te groot was. En we krijgen natuurlijk ook subsidies van de Vlaamse Gemeenschap. Voor mij is het dubbel.
Het is enerzijds een heel duidelijke lijn, maar anderzijds krijgen we ook veel buitenlandse verzoeken. Een label dat ik als voorbeeld zie is We Jazz, een Fins label, dat ook internationale artiesten in zijn roster heeft. Vooralsnog zijn wij die weg nog niet ingeslagen, maar we voelen wel aan dat we met onze eigen artiesten meer naar het buitenland moeten trekken.
Mik Torfs: ‘Als je buitenlandse artiesten zou willen gaan uitbrengen, zou je je moeten gaan richten op een bepaalde niche of genre. Een beetje zoals Soundinmotion dat in Antwerpen doet. (Soundinmotion richt zich op improvisatie in al haar vormen, sb)
Voor JazzLab blijf ik het een sterkte vinden om onze lokale scene te volgen en te kijken welke interessante nieuwe namen er bijkomen, wie met wie speelt, ... Door die scene heel goed te omkaderen, geven we die muzikanten kansen om zich te ontplooien en ook naar het buitenland te trekken.’
Feest
Wat mogen we van jullie verjaardagsfeest bij Ha Concerts verwachten?
Mik Torfs: ‘Voor die dertigste verjaardag wilden we graag onze krachten nog eens bundelen. In september hebben we het seizoen afgetrapt met een opdracht aan een gevestigde waarde, Chris Joris. Voor het slotfeest willen we graag naar de toekomst kijken.
Het jonge talent Louise van den Heuvel was daarvoor een logische keuze. Met Dishwasher_ speelt ze in een heel eigen idioom, maar ze werd ook al opgepikt door Zwangere Guy en Lander Gyselinck voor een hiphop-project. Met Teun Verbruggen en Bruno Vansina speelt ze dan weer in een klassiekere jazz-setting.
De veelzijdigheid die Louise op haar leeftijd en met muzikanten van dat niveau tentoonspreidt, maakte het heel makkelijk om voor haar te kiezen voor deze avond. Op onze vraag stelde ze de nieuwe groep Sonic Hug samen, met Hendrik Lasure op keyboard, Werend Van Den Bossche op sax en Daniel Jonkers op drums.’
Dan is er ook mòs ensemble, dat zijn jazz versnijdt met folk en psychedelica.
Benny Claeysier: ‘Dat is de enige act van de drie die geen creatie-opdracht van W.E.R.F. en JazzLab is, al heeft Kobe Boon volgens mij met Steiger en Kreis al wel JazzLab-concerten meegespeeld.
De plaat van mòs ensemble is net uitgekomen bij W.E.R.F. en we vonden hen heel goed in de line-up passen, ook als vertegenwoordigers van de Gentse scene.’
Als laatste Dans Kapot. Ik heb hen een keer op een Borgerhouts pleintje aan het werk gezien, waar een mooie synergie ontstond met het jonge publiek dat daar nietsvermoedend rondhing.
Benny Claeysier: ‘Dans Kapot hebben we doorheen het jaar al her en der geprogrammeerd, dat is een combinatie van de powerpunk-jazz van Don Kapot en Alexandros “Greco” Anastasiadis, die een groep dansers met een verleden bij Ultima Vez leidt. Dat zijn altijd performances die heel rock’n’roll zijn. ’
Mik Torfs: ‘Ze zijn een podiumvoorstelling aan het voorbereiden, die hen hopelijk ook naar dansfestivals zal brengen, maar bij Ha Concerts zullen ze een soort pop-up verrassingselement zijn en met de ruimte spelen. Als een soort kers op de taart.’
Ten slotte, Benny, ik ga je niet lastigvallen met de vraag wat je favoriete plaat is uit 250 W.E.R.F. releases, met permissie vraag ik dat wel aan Mik.
Mik Torfs: ‘Daar moet ik even over nadenken. Vraag eerst maar aan Benny wat zijn favoriete JazzLab-avond was.’
Dat was precies wat ik van plan was. Bij deze, Benny?
Benny Claeysier: ‘Ik heb er heel veel gezien, maar wat me echt is bijgebleven, is het concert van Ragini Trio, met Nathan Daems, Lander Gyselinck en Marco Bardoscia - een Italiaanse bassist. Die avond speelde het trio samen met de Indiase groep van Madhup Mudgal. Er ontstond daar tussen die bands een connectie waar later een cd uit voortkwam met Bojan Z. en Sawani Mudgal, de dochter van Madhup.
Ik heb er heel veel gezien, maar wat me echt is bijgebleven, is het concert van Ragini Trio, met Nathan Daems, Lander Gyselinck en Marco Bardoscia - een Italiaanse bassist.
Benny Claeysier
En ik ga nog iets van Nathan Daems noemen. Net voordat Black Flower ontstond, tourde hij met zijn kwintet, met zijn eerste plaat die bij W.E.R.F. uitkwam. Toen is al pintelierend na een concert de kiem ontstaan om, op basis van dat ene nummer dat ‘Black Flower’ heette, een nieuwe band op te richten. Het mag duidelijk zijn dat ik een boontje heb voor Nathan Daems. Allez, platonisch dan.’
Mik Torfs: ‘Ik heb ondertussen drie platen gevonden. De eerste is ▶️‘Garden Head’ van Warm Bad, een groep rond de toen piepjonge Hendrik Lasure. Ik vond dat fantastisch mooi, en heel poëtisch, met drie gitaren. Spijtig dat daar maar één album van gekomen is.
Mijn tweede keuze is ▶️‘The White Starline’ van Rawfishboys, de groep van Joachim Badenhorst en Brice Soniano. Ook een schitterend poëtische plaat die mij nog altijd in vervoering brengt.
En de derde keuze is het laatste kwartet-album van ▶️Ben Sluijs, met Bram De Looze, Lennart Heyndels en Dré Pallemaerts. Die muziek gaat zeer diep.’
Benny Claeysier: ‘Maar die is niet bij W.E.R.F., hehe.’
Mik Torfs: ‘Oei! Écht? Laat die maar weg dan. Dju', ik vond dat een keigoeie plaat.’
Benny Claeysier: ‘Ik ook, maar wij hebben ze niet uitgegeven’. Dan ga ik ze tóch vermelden, nah.
Mòs ensemble – Sonic Hug – Dans Kapot
JazzLab & W.E.R.F. Records - Celebrating 30 years of supporting Belgian Jazz - Labelnight
20:15 Tickets